Şehir ve Şehir

-


China Miéville bu romanında sıradışı bir şey tasarlıyor, gerçek hayattan aldığı bölünmüş şehir fikrini bir üst mertebeye taşıyor. Aynı sokakları, meydanları, caddeleri farklı isimlerle kullanan, çevirmenin 'çapraz hatlı bölünme' olarak adlandırdığı, aslında varolmayan sadece kafalarda çizilen sınırların içiçe geçtiği, birbirine girdiği bir coğrafyada insanların birbirlerini görmemeyi öğrendiği iki şehir yaratıyor: Beszel ve Ul Qoma... Kucak kucağa olsalar da Beszel köhne, adeta zamanın dışında bırakılmış eski bir şehir, Ul Qoma ise kendini dış dünyaya açmış, bu sebeple görece cilalanmış ama cilası azıcık kazındığında ya da bu cilanın erişemediği yerlerde belki Beszel’den daha köhnemiş diğer şehir. Sırf bu kurgunun tadına tekrar varabilmek adına üşenmedim, iki yıl sonra yeniden okudum.

Olabilir mi böyle bir şey, böylesine yakınken insanlar birbirini görmezden gelebilir mi? İnanılmaz geliyor belki ama yaşanıyor: Lise dönemim, baskın karakter bir baba ve üzerinde disiplin ve baskı hissetmeye görsün isyan eden bir oğul düşünün. Her an, en olmayacak konularda hırgür çıkması işten değil. İşte böyle bir kavga sonrası bu baba – oğul brüt 100 metrekare bir evde tamı tamına bir sene boyunca birbirlerini görmemeyi, görmezden gelmeyi başarıyor, birbirlerine ne bir cümle, ne bir sözcük sarfetmeden aylar geçiriyor. Bana kalsa daha da sürdürürdüm de babam bir noktada normalleşmeye yönelik o ilk adımı atmıştı :)

Benzer bir görmezden gelme, yok sayma cemiyet veya iş hayatında da olabiliyor, kindar tarafım bana bunu da yaşatmıştır illa ki. O yüzden daha büyük ölçekte böylesi bir yok sayış mümkün olabilir gibi geliyor bana, hele bir de daha üst, yetki sınırsız, cezalandırma yöntemi karanlık bırakılmış başka bir oluşumun, ‘İhlal’in değneği ortadayken.

Şehir ve Şehir’i ilk okumam esnasında Ul Qoma ve Beszel arasındaki ihtilaflı bölgelerde, şehir sakinlerinin de görmediği bir üçüncü şehir ‘Orciny’nin varlığının şifreleri anlatıma dahil olduğunda muazzam bir hayal gücüyle karşı karşıya olduğumu düşünmüştüm. Kitabın sonlarına kadar bu beklentiye sarılsam da fantastiğe rahatlıkla kayabilecek yüksek potansiyelli bir hikaye bir noktadan sonra yazarın yoğun pozitivist yaklaşımıyla sıradanlaşıyor maalesef. Bu kurgu bir polisiyede heba edilmeyecek kadar değerli oysa ki.

Ama yine de benden helalinden bir 7,5...


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Mutantın Alpha’sı, Gamma’sı, Omega’sı...

-
Resim
Marvel’ın girift X evreni yeni okuru çok da sıcak karşılamaz bildiğiniz üzere... Yıllar içerisinde ölen, dirilen, tekrar ölen, yine dirilen, taraf değiştiren, geçmişe giden, günümüze dönen, geleceğe sıçrayan, gelecekten gelen sayısız karakterle kafalar öyle bir allak bullak olur ki ‘en iyisi ben hiç bulaşmayayım’ der bir köşeye çekilirsiniz... Yok inat ettiniz, çözeceğim bu yapıyı dediniz, bu sefer de karakterler arası pembe dizi kıvamındaki kim kimden hoşlanıyor, kimin ne zaman kiminle bir münasebeti olmuş, tek taraflı mıymış yoksa karşılık görmüş mü bu aşkı, ne kadar ileri gitmişler, birlikteliklerinde gerçekten o kişiler miymiş yoksa taraflardan biri onun görüntüsüne bürünmüş bir suret değiştiricisi miymiş ya da yaşananlar gerçek miymiş yoksa üçüncü bir mutant zihinleriyle mi oynuyormuş sorunsalı çıkar karşınıza... Bunlara ek olarak şahsen takıldığım diğer bir nokta da bu mutantların sınıflandırılmaları... Bunlar kendi aralarında ‘Sen alpha seviye mutantsın ahbap, be
Devamı

Nils Holgersson ve Morton: Sapasağlam Bir Çocukluk Nostaljisi...

-
Resim
Seksenlerde çocuk olmak apartman bahçesinde kazılan avuç içi kadar çukurlarda misket oynamaktı, raptiyelerle – çıkartmalarla özene bezene süslenen plastik arabaları ucu direksiyona benzesin diye çember haline getirilen uzun tellerle sürmekti, türlü çeşidinden gazoz kapakları toplamaktı, mahallenin tüm erkek çocuklarının dahil olduğu yine o zamanlar bolca bulunabilen boş arazilerde kızılderili – kovboy meydan muharebeleri yapmaktı. Ve biraz da Atom Karınca demekti, He-man demekti, Kara Şimşek demekti, Nils ve Uçan Kaz demekti... Ve bugün Nils deyince o zamanların çocuklarının ezici çoğunluğu çizgi filmini hatırlayıp 'Nerede o eski çizgi filmler azizim...' ruh haline bürünseler de o günlerde bir de çizgiromanları yayınlanıyordu bu popüler karakterlerin. Unutulmasınlar, bir yerlerde izleri kalsın bu fasiküllerin... O dönemin çocukları hikayeyi hatırlayacaktır... Tembel, bencil, yaramaz, hayvanlara eziyet etmekten keyif alan, gerek ebeveynlerinin gerekse çiftliğin hayvanl
Devamı

Cassandra Nova: İlk Düşman

-
Resim
Cassandra Nova ve Charles Xavier - İlk Savaş Cassandra Nova'yı 'mummudrai' olarak tanımlıyor Jean Grey... Mummudrai, Shiar kültüründe anti-self yani karşı benlik - zıt benlik anlamında kullanılan bir kelime. (Shiar nedir diye soranlar varsa Shiar, Marvel evreninde sıklıkla da X-Men özelinde karşılaşılan galaktik bir imparatorluktur...) Grant Morrison'ın ortaya koyduğu bu yeni kavrama göre her yaratık ana rahmine düştüğünde zıt benliği ile karşılaşır ve doğmadan önce onu yenmek durumundadır. Mummudrai ilk ve kadim düşmandır... Morrison - Quitely ikilisinden çıkan bu sayfalar bende kafa karışıklığı yaratıyor: Cassandra Nova gerçekten bir mummudrai midir yoksa ikizi tarafından daha ana rahminde yokedilmiş ama bedensiz olarak varolmayı başarabilmiş çok güçlü bir mutant mı?
Devamı