Şehir ve Şehir

-


China Miéville bu romanında sıradışı bir şey tasarlıyor, gerçek hayattan aldığı bölünmüş şehir fikrini bir üst mertebeye taşıyor. Aynı sokakları, meydanları, caddeleri farklı isimlerle kullanan, çevirmenin 'çapraz hatlı bölünme' olarak adlandırdığı, aslında varolmayan sadece kafalarda çizilen sınırların içiçe geçtiği, birbirine girdiği bir coğrafyada insanların birbirlerini görmemeyi öğrendiği iki şehir yaratıyor: Beszel ve Ul Qoma... Kucak kucağa olsalar da Beszel köhne, adeta zamanın dışında bırakılmış eski bir şehir, Ul Qoma ise kendini dış dünyaya açmış, bu sebeple görece cilalanmış ama cilası azıcık kazındığında ya da bu cilanın erişemediği yerlerde belki Beszel’den daha köhnemiş diğer şehir. Sırf bu kurgunun tadına tekrar varabilmek adına üşenmedim, iki yıl sonra yeniden okudum.

Olabilir mi böyle bir şey, böylesine yakınken insanlar birbirini görmezden gelebilir mi? İnanılmaz geliyor belki ama yaşanıyor: Lise dönemim, baskın karakter bir baba ve üzerinde disiplin ve baskı hissetmeye görsün isyan eden bir oğul düşünün. Her an, en olmayacak konularda hırgür çıkması işten değil. İşte böyle bir kavga sonrası bu baba – oğul brüt 100 metrekare bir evde tamı tamına bir sene boyunca birbirlerini görmemeyi, görmezden gelmeyi başarıyor, birbirlerine ne bir cümle, ne bir sözcük sarfetmeden aylar geçiriyor. Bana kalsa daha da sürdürürdüm de babam bir noktada normalleşmeye yönelik o ilk adımı atmıştı :)

Benzer bir görmezden gelme, yok sayma cemiyet veya iş hayatında da olabiliyor, kindar tarafım bana bunu da yaşatmıştır illa ki. O yüzden daha büyük ölçekte böylesi bir yok sayış mümkün olabilir gibi geliyor bana, hele bir de daha üst, yetki sınırsız, cezalandırma yöntemi karanlık bırakılmış başka bir oluşumun, ‘İhlal’in değneği ortadayken.

Şehir ve Şehir’i ilk okumam esnasında Ul Qoma ve Beszel arasındaki ihtilaflı bölgelerde, şehir sakinlerinin de görmediği bir üçüncü şehir ‘Orciny’nin varlığının şifreleri anlatıma dahil olduğunda muazzam bir hayal gücüyle karşı karşıya olduğumu düşünmüştüm. Kitabın sonlarına kadar bu beklentiye sarılsam da fantastiğe rahatlıkla kayabilecek yüksek potansiyelli bir hikaye bir noktadan sonra yazarın yoğun pozitivist yaklaşımıyla sıradanlaşıyor maalesef. Bu kurgu bir polisiyede heba edilmeyecek kadar değerli oysa ki.

Ama yine de benden helalinden bir 7,5...


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Mutantın Alpha’sı, Gamma’sı, Omega’sı...

-
Resim
Marvel’ın girift X evreni yeni okuru çok da sıcak karşılamaz bildiğiniz üzere... Yıllar içerisinde ölen, dirilen, tekrar ölen, yine dirilen, taraf değiştiren, geçmişe giden, günümüze dönen, geleceğe sıçrayan, gelecekten gelen sayısız karakterle kafalar öyle bir allak bullak olur ki ‘en iyisi ben hiç bulaşmayayım’ der bir köşeye çekilirsiniz... Yok inat ettiniz, çözeceğim bu yapıyı dediniz, bu sefer de karakterler arası pembe dizi kıvamındaki kim kimden hoşlanıyor, kimin ne zaman kiminle bir münasebeti olmuş, tek taraflı mıymış yoksa karşılık görmüş mü bu aşkı, ne kadar ileri gitmişler, birlikteliklerinde gerçekten o kişiler miymiş yoksa taraflardan biri onun görüntüsüne bürünmüş bir suret değiştiricisi miymiş ya da yaşananlar gerçek miymiş yoksa üçüncü bir mutant zihinleriyle mi oynuyormuş sorunsalı çıkar karşınıza... Bunlara ek olarak şahsen takıldığım diğer bir nokta da bu mutantların sınıflandırılmaları... Bunlar kendi aralarında ‘Sen alpha seviye mutantsın ahbap, be
Devamı

Nils Holgersson ve Morton: Sapasağlam Bir Çocukluk Nostaljisi...

-
Resim
Seksenlerde çocuk olmak apartman bahçesinde kazılan avuç içi kadar çukurlarda misket oynamaktı, raptiyelerle – çıkartmalarla özene bezene süslenen plastik arabaları ucu direksiyona benzesin diye çember haline getirilen uzun tellerle sürmekti, türlü çeşidinden gazoz kapakları toplamaktı, mahallenin tüm erkek çocuklarının dahil olduğu yine o zamanlar bolca bulunabilen boş arazilerde kızılderili – kovboy meydan muharebeleri yapmaktı. Ve biraz da Atom Karınca demekti, He-man demekti, Kara Şimşek demekti, Nils ve Uçan Kaz demekti... Ve bugün Nils deyince o zamanların çocuklarının ezici çoğunluğu çizgi filmini hatırlayıp 'Nerede o eski çizgi filmler azizim...' ruh haline bürünseler de o günlerde bir de çizgiromanları yayınlanıyordu bu popüler karakterlerin. Unutulmasınlar, bir yerlerde izleri kalsın bu fasiküllerin... O dönemin çocukları hikayeyi hatırlayacaktır... Tembel, bencil, yaramaz, hayvanlara eziyet etmekten keyif alan, gerek ebeveynlerinin gerekse çiftliğin hayvanl
Devamı

Clone...

-
Resim
İçimde bir yaradır Clone Saga.. 95 – 96 İTÜ yıllarımda Gümüşsuyu’ndan Tünel’e yaptığım rutin yürüyüşlerde, Amazing Spider-Man’in yerini alan Amazing Scarlet Spider fasiküllerini İstiklal Caddesi'nin girişinde kiosklarda gördüğüm ama o an için bulaşamadığım, ertelediğim ve ertelediğim herşey gibi bunun için de neden öyle yaptım dediğim, hiç okuyamadığım upuzun bir hikayedir.. Bundan yıllar sonrası e-bay’lerde son dakika çalımı yemeyeyim diye sabahın üçlerinde ayaklanıp açık arttırmaları takip ettiğim, anlayamadığım bir oldubittiyle müdahale edemeyip safdışı kaldığım ve hala ‘Yav, cimrilik etmeyip önceden yükseltseydim, keşke bir 10 – 15 dolar daha fazla yazsaydım!’ dediğim bir pişmanlıktır.. Satıyor diye hikayenin sakız gibi uzatılmasını, uzatıldıkça karmaşıklaşmasını, karmaşıklaştıkça tutarsızlaşmasını bir kenara bırakırsak yayınlansa da okusak diye kanına girmeye çalıştığım çizgiroman sevdalıları nezdinde dahi ‘kaç tane Clone'lu hikaye yazıldığı, saganın hangisi, gene
Devamı